Jagiellonian University Museum Collegium Maius

Celem projektu IRRESISTIBLE jest opracowanie działań, które będą wzbudzać zainteresowanie tematem i wspierać zaangażowanie uczniów w proces odpowiedzialnych badań naukowych i innowacji (ang. Responsible Research and Innovation - RRI).

W projekt zaangażowani są partnerzy z 10 krajów europejskich. Polskim partnerem jest Wydział Chemii UJ we współpracy z Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jednym z finalnych produktów projektu będzie wystawa interaktywna dotycząca zagadnienia RRI, która zostanie otwarta w Muzeum UJ w kwietniu 2016 roku.

http://www.irresistible-project.eu/index.php/pl/

Projekt  badawczy  nr 2017/25/B/HS3/01829 finansowany przez Narodowe Centrum Nauki w ramach konkursu „OPUS 13”. Projekt realizowany jest przez Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów Polskiej Akademii Nauk z udziałem pracowników Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Czas realizacji projektu: 2018–2021.

Głównym celem projektu jest zbadanie zasobów historycznych instrumentów naukowych przechowywanych w polskich zbiorach muzealnych i w wybranych obserwatoriach astronomicznych oraz ocena ich wartości historycznej i naukowej. Zebrane dane pozwolą na zbadanie czy istnieje korelacja pomiędzy dostępnością i jakością przyrządów badawczych polskich uczonych a ich osiągnięciami i wkładem do nauki światowej. Zebrane dane pozwolą także na włączenie w obieg naukowy nowego źródła do badań nad historią nauki w Polsce.

Projekt obejmie dwa główne zadania:

1. opracowanie metody waloryzacji badanych przyrządów naukowych, stanowiącej narzędzie obiektywnej oceny przyrządu jako obiektu muzealnego,

2. opracowanie elektronicznej bazy danych historycznych instrumentów naukowych: baza będzie dostępna publicznie.

Powyższym celom posłużą kwerendy badawcze, którymi objęte zostaną wszystkie polskie muzea zarejestrowane w bazie muzeów Narodowego Instytutu Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów oraz 12 wybranych obserwatoriów astronomicznych. Chronologiczny obszar badań obejmie okres od XI wieku do 1945 roku włącznie. W zbiorach polskich muzeów zachowały się unikatowej wartości średniowieczne przyrządy astronomiczne, jak również XIX-wieczne wyjątkowej wartości historycznej przyrządy do skraplania gazów.

Wiedza o całości tych zbiorów jest wyrywkowa i na dotychczasowym etapie uniemożliwia prowadzenie interdyscyplinarnych studiów z zakresu historii poszczególnych nauk przyrodniczych, historii techniki, aspektów kulturowych i społecznych uprawiania nauki.

Projekt niesie co najmniej dwa, poniżej przedstawione, istotne walory nowatorskie:

1. Dziedzictwo instrumentarium naukowego jest dziedziną rzadko w polskich badaniach podejmowaną, a materiały źródłowy (zasoby przyrządów, wytwórczość) praktycznie dotąd niezbadane. Całościowe upublicznienie tego obszaru historii nauki stanowić będzie inspirację i materiał wyjściowy do dalszych szczegółowych badań historycznych, takich jak: wytwórczość przyrządów naukowych w Polsce, kontakty uczonych polskich z europejskimi uczonymi i wytwórcami przyrządów, korelacja pomiędzy osiągnięciami uczonych a ich warsztatem badawczym i jego jakością, badania nad poziomem edukacji w Polsce w zakresie nauk matematyczno-przyrodniczych.

2. Opracowana metoda wartościowania zabytkowych przedmiotów nauki stanie się ważnymnarzędziem pracy dla kustoszy muzealnych, konserwatorów, historyków nauki i sztuki. Polski inwentarz historycznych instrumentów naukowych w formie elektronicznej bazy danych będzie naszym wkładem do światowego dziedzictwa nauki. Rezultaty projektu przedstawione zostaną w publikacjach oraz w monografii omawiającej stawiane tezy oraz dziedzictwo instrumentarium naukowego w Polsce.

Kompleksowe badania najstarszych kolekcji fotograficznych ze zbiorów Muzeum UJ

Projekt realizowany jest dzięki wsparciu Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki i ma za zadanie inwentaryzację, konserwację, opracowanie merytoryczne i digitalizację 35 tysięcy negatywów oraz innych materiałów fotograficznych z kilku dotychczas niezbadanych kolekcji będących w posiadaniu Muzeum UJ. Efektem ma być ogólnodostępna baza danych online.

Opracowaniu zostaną poddane zbiory fotograficzne następujących autorów:

Antoni Pawlikowski (1862 – 1925)

Józef Antoni Kuczyński (1877–1952)

Stanisław Mucha (1895-1976)

Stanisław Kolowca (1904-1968)

Franciszek Klein (1982-1961)

prof. Ludomir Sawicki (1884 – 1928)

prof. Adam Bochnak (1899-1974)

prof. Karol Estreicher (1906-1984)​

Kierownikiem projektu jest prof. dr hab. Jan Święch dziekan Wydziału Historycznego UJ​

Projekt będzie realizowany w okresie: 14.07.2014 - 13.01.2021